Tim Celen & Remko Meeusen: ook jouw veerkracht kun je trainen

Niemand verliest zo vaak als een atleet. En toch is Tim Celen een winnaar. Meervoudig Belgisch kampioen paracycling, wereldkampioen en medaillewinnaar op de Paralympics. Het geheim? Geloven in jezelf, hard werken en… op de juiste manier omgaan met tegenslagen. Want ook je weerbaarheid kun je trainen. Dat vertelden hij en zijn coach Remko Meeusen tijdens een inspirerende keynote in de AG Campus.

Bedeesd, net niet verlegen komt hij de zaal binnen in de gloednieuwe AG Campus:paracyclingkampioen Tim Celen. Aan zijn zijde: Remko Meeusen. Zijn coach, trainer, motivator, sportwetenschapper, manager en vriend. “Ik sta dicht bij Tim, op elk vlak”, zegt Remko. 

“Ondanks mijn handicap, ben ik altijd al sportief geweest”, begint Tim zijn verhaal. Ooit was hij voetballer, maar al snel recreatief wielrenner, tot hij een topsportcontract versierde bij Sport.Vlaanderen. Tim rijdt met een driewieler: door zijn handicap heeft hij evenwichtsstoornissen en is hij aan de rechterzijde gedeeltelijk verlamd.

Remko Meeusen begeleidde meteen na zijn studies het internationale belofteteam van Quick-Step, met toen nog bijvoorbeeld een piepjonge Julian Alaphilippe. Sinds 2015 coachte hij ook paralympische atleten, sinds 2019 doet hij dat fulltime. Een droomjob, noemt hij het.  “Als G-Topsportcoach voel ik dat ik een groter verschil maak voor de atleten. Vergis je trouwens niet: paracycling, dat is profwielrennen voor mensen met een beperking. Ik daag eender wie uit om het eens tegen Tim op te nemen. Hij haalt makkelijk 33-36 km/uur met zijn driewieler. Dat zijn fysieke topprestaties.”

Het woord is gevallen. Topprestaties. Op de momenten van de waarheid. Met een bronzen en een zilveren medaille op de Paralympische Spelen in Tokio en een wereldtitel op de weg – allemaal in 2021 – zitten de prestaties van Tim Celen in stijgende lijn. Maar wie deelneemt aan wedstrijden, maakt veel meer kans om niet te winnen dan wel. Hoe ga je daarmee om? Hoe laad je je op na een wedstrijd die je niet won? “Dat is veerkracht. En dat kun je perfect trainen”, zegt Remko Meeusen. Wat je daarvoor nodig hebt? In drie woorden: perspectief, feedback en omkadering.

1. Stel een duidelijk en realistisch perspectief voorop

De basis van de samenwerking tussen Tim en Remko is Tims trainingsplan. “97% van wat we doen, is gepland”, legt Remko uit. Hoe stel je een goed trainingsplan op volgens hen?

1. Stel eerst een doel voorop. Zorg ervoor dat je doel ‘smart’ is: realistisch en haalbaar binnen een bepaalde termijn. Gezonde ambitie werkt motiverend, onrealistische doelen net niet.
2. Stel een meerjarenplanning op om dat doel te bereiken. Remko en Tim werken per paralympiade van 4 jaar.
3. Maak binnen die meerjarenplanning een jaarplanning op.
4. Leg binnen die jaarplanning specifieke accenten, die terugkomen in de dagplanning. In de winterperiode werken Remko en Tim bijvoorbeeld op kracht en uithouding, rond wedstrijden focussen ze op specifieke wedstrijdelementen.
5. Meet, evalueer en stel tussentijds bij als dat nodig is.

En dat brengt ons meteen bij hun tweede tip: geef en vraag constructieve feedback.

2. Geef en vraag constructieve feedback

Uit onderzoek blijkt dat positieve en constructieve feedback het engagement van mensen met 99% vergroot. Maakt niet uit of het om atleten gaat of om collega’s op de werkvloer. Geef je geen feedback, dan verlies je 40% van dat engagement.

“Als coach verzamel ik een hoop informatie, die ik natuurlijk niet allemaal doorgeef aan Tim”, verduidelijkt Remko. “Ik pik eruit wat hij nodig heeft om te leren, te groeien en te presteren. Hebben we besprekingen, dan denk ik er ook over na hoe ik zaken aanbreng. Ik probeer altijd om zo snel mogelijk feedback te geven, maar telkens ook op de juiste manier en goed onderbouwd.”

“Voor mij is dat belangrijk”, bevestigt Tim. “Wanneer ik bijvoorbeeld deelneem aan een tijdrit, lever ik een strijd tegen de klok en tegen mezelf. Maar op dat moment, met Remko in mijn oortje, voelt het helemaal niet aan alsof ik er alleen voor sta. Uiteraard wil ik niet dat hij de hele tijd praat (lacht), maar kleine tips, wat korte wedstrijdinfo op het juiste moment… maken echt een verschil.”

3. Zorg voor een goede omkadering

Om hun sportieve doelen te bereiken, is een goede omkadering belangrijk. Tim kan niet alleen rekenen op zijn coach Remko, maar ook op mecaniciens, een sportpsycholoog, een diëtist… kortom: een heel team. “Je kunt pas topprestaties neerzetten als je ook goed omringd bent: als je je goed in je vel voelt. Als je je gesteund voelt door je team en als iedereen in dat team hetzelfde doel nastreeft. Eigenlijk willen wij de ideale omstandigheden creëren zodat de atleten kunnen groeien.”

Zijn Tims prestaties niet gewoon toe te schrijven aan zijn talent? Neen, zegt hij zelf. “Dankzij Remko en het team staat er een organisatie rond mij die structuur brengt in mijn ontwikkeling. Mijn trainingsplan wordt zodanig opgesteld dat ik piek op de juiste momenten. Alles wordt nauw opgevolgd. Zo kunnen we de lat wat hoger leggen wanneer het kan of even gas terugnemen wanneer het moet. En zit het eens tegen, dan heb ik een geweldig team om op terug te vallen.”