Een zachte landing in zicht na een turbulente zomer!
Na een woelige zomer op de financiële markten keert de rust al bij al terug, waardoor de angst voor een recessie vervaagt.
Al maandenlang beheerst de op hol geslagen inflatie het nieuws. En dat is niet zonder reden: historische records sneuvelen en de koopkracht van gezinnen staat zwaar onder druk. In augustus 2021 omschreven de centrale banken de inflatie nog als tijdelijk, maar niets bleek minder waar te zijn.
Inflatie in de VS en de eurozone
De stijging van de inflatie is het opvallendst in de Verenigde Staten. In april 2022 was ze gestegen tot 8,3%. De kerninflatie, waarbij de volatiele energie- en voedingssectoren buiten beschouwing worden gelaten, bedroeg 6,2%. 3 factoren verklaren deze kerninflatie in de VS: een sterke vraag naar kapitaalgoederen, tekorten op de arbeidsmarkt die de lonen opdrijven, en sterke spanningen op de vastgoedmarkt.
In de eurozone is de prijsstijging ook voelbaar, maar de aard ervan is verschillend. De kerninflatie, die lang binnen de perken is gebleven, bereikte een piek van 3,5%. De algemene inflatie klom naar 7,5%.
De oorzaak? De torenhoge energieprijzen, die nog meer zijn gestegen door de oorlog in Oekraïne.
Na een iets te lange afwachtende houding hebben veel centrale banken beslist om hun basisrentevoeten te verhogen om de inflatie af te remmen en onder controle te houden.
Heel wat verscherpte monetaire maatregelen dus, maar ook verschillende benaderingen. Zo reageerde de Amerikaanse Federal Reserve sneller en intenser dan de Europese Centrale Bank.
Fed: Snelle en krachtige aanpak
Nadat de Fed zijn belangrijkste rentetarieven sinds het begin van het jaar met 0,25% en vervolgens met 0,50% verhoogde, heeft voorzitter Jerome Powell duidelijk gemaakt snel stappen te willen zetten naar een normalisering van het monetaire beleid. In juni en juli worden nieuwe verhogingen met 0,50% verwacht.
Daarna zou het tempo vertragen. De Federal Reserve streeft in de eerste plaats naar een 'neutrale' rente in de buurt van 2,50%. Daarna moet bekeken worden of een restrictiever beleid nodig is.
Maar de verhoging van de basisrente is niet de enige maatregel die de Federal Reserve heeft genomen.
Binnenkort gaat de Amerikaanse centrale bank ook haar balans afbouwen, een andere belangrijke stap naar de normalisering van het monetaire beleid. Dit betekent dat ze geen effecten meer zal kopen en sommige obligaties die vervallen niet gaat verlengen.
Bovendien moet de obligatiemarkt tegen eind volgend jaar nog eens 2 biljoen USD aan Amerikaanse staatsleningen absorberen, wat de langetermijnrente kan opdrijven.
ECB: Einde van de negatieve rente in zicht
De Europese Centrale Bank weigerde tot dusver de basisrentevoeten te wijzigen, en is hiermee een uitzondering onder de centrale banken. Maar de druk om iets te doen is groot.
De enige concrete maatregel die zij voorlopig heeft genomen is de stopzetting van nieuwe aankopen van activa in het kader van het pandemienoodaankoop-programma, een voorwaarde voor een renteverhoging. Toch lijkt er schot in de zaak te komen. ECB-voorzitster Christine Lagarde heeft laten uitschijnen dat een eerste verhoging van de basisrentetarieven in juli mogelijk zou zijn.
Op langere termijn zou de inflatie hoog en volatiel zijn als gevolg van de economische context (dynamiek van vraag en aanbod, aanpassing aan bevoorradingsproblemen), de politieke context (klimaatbeleidsmaatregelen) en de geopolitieke context (conflict in Oekraïne).
Reactiviteit van obligatiemarkten
De scherpere toon van de centrale banken heeft de renteverwachtingen snel en op ongekende wijze aangewakkerd.
Binnen een jaar kan de rente aan de overzijde van de Atlantische Oceaan een plafond van bijna 3% bereiken. In de eurozone verwachten de beleggers dat de depositorente over een jaar in de buurt van 1% zal liggen, tegenover -0,5% vandaag. Dit percentage zou op langere termijn geleidelijk kunnen stijgen tot 1,5%.
Natuurlijk hangen deze verwachtingen af van hoe de inflatie zal evolueren. Als de ondergrens van de rentevoeten verhoogt door de monetaire krimp, is het risico op een overreactie van de obligatierendementen reëel. Kortom, we kunnen terecht zeggen dat er al veel monetaire krimp is ingecalculeerd. Verdere stijgingen van de rentevoeten en de obligatierendementen zouden hierdoor in de toekomst kunnen worden beperkt of gematigd.
Stijgende langetermijnrente weegt op obligatierendementen
De snel oplopende inflatie en de wijziging in rentepolitiek van de verschillende centrale banken heeft uiteraard ook gevolgen voor de langetermijnrente.
De Duitse tienjaarsrente (Bund) is de voorbije 6 maanden gestegen van -0,4% naar 1%, en in de VS is de tienjaarsrente (Treasury 10 jaar) er met 1,5% op vooruitgegaan.
Dat vertaalt zich in duidelijk negatieve rendementen voor obligaties. Hogere rentevoeten betekenen immers lagere obligatiekoersen. Door de extreem snelle rentestijging van de voorbije maanden hebben obligaties het slechtst gepresteerd sinds de jaren '70. Wat we nu zien op de obligatiemarkten is dan ook historisch te noemen.
Wat onze beleggingsstrategie betreft binnen tak 23, weegt de sterke rentestijging dan ook op de rendementen van producten die overwegend in obligaties investeren.
Obligatiefondsen hebben sinds begin van dit jaar een negatief rendement van ongeveer -8% laten optekenen.
De assetmanagers proberen de verliezen te beperken door een kortere looptijd aan te houden (ze investeren op minder lange en minder rentegevoelige looptijden). Ze blijven wel voorzichtig omdat het aanhouden van grote cashposities ook resulteert in negatieve returns. Daarnaast zoeken de meeste beheerders wat extra rendement in bedrijfsobligaties.
We zijn van mening dat de obligatiemarkten het nieuws dat aan de basis ligt van de rentestijgingen al hebben geïntegreerd, gezien de snelheid waarmee de rentes zijn gestegen.
Er is ook goed nieuws: wanneer de coupons zijn betaald en de obligaties op einddatum komen, kunnen die bedragen geherinvesteerd worden aan betere voorwaarden.
Wat onze strategie voor tak 21 betreft, speelt volatiliteit veel minder een rol omdat we de obligaties houden tot op einddatum.
Omdat we onze engagementen op elk moment indekken door beleggingen met dezelfde duur, heeft de huidige rentestijging geen negatieve impact op ons. Integendeel, er is zelfs sprake van een positief effect in de toekomst, want onze nieuwe investeringen zullen gebeuren aan hogere rentevoeten.
Dit artikel heeft een louter informatieve waarde. Het vormt geen aanbod betreffende verzekeringsproducten of -diensten of financiële of andere producten of diensten. De informatie en opvattingen in dit artikel hebben niet tot doel enig advies te verstrekken. Onder het begrip “advies" wordt onder meer begrepen beleggingsadvies, financieel, fiscaal, boekhoudkundig of juridisch advies.
De informatie in dit artikel houdt geen rekening met de persoonlijke situatie van klanten.
Indien men zich rechtstreeks of onrechtstreeks zou willen baseren op de informatie in dit artikel, raden wij aan elke beslissing gepaard te laten gaan met een advies. De informatie en opvattingen in dit artikel kunnen zonder voorafgaande kennisgeving gewijzigd worden. AG* garandeert niet de nauwkeurigheid, adequaatheid, volledigheid, het actueel of geschikt zijn voor een bepaald doel van de informatie en opvattingen die zijn opgenomen in dit document of waarnaar in deze video wordt verwezen, noch staat zij in voor de betrouwbaarheid en eerbaarheid van de gebruikte bronnen. Deze informatie wordt beschermd door intellectuele eigendomsrechten, die toebehoren aan AG. U dient zich te onthouden van iedere inbreuk op deze rechten. Deze informatie en dit materiaal mogen uitsluitend voor uw persoonlijk gebruik worden gebruikt, en enkel op voorwaarde dat u geen verwijzingen naar intellectuele eigendomsrechten of andere erin schrapt. Zonder de uitdrukkelijke, voorafgaande, schriftelijke toestemming van AG is het niet toegelaten deze informatie en dit materiaal te verspreiden, te reproduceren, te verkopen, of over te dragen in gelijk welke vorm en met gelijk welke middelen.
AG Insurance nv E. Jacqmainlaan 53, 1000 Brussel - RPR Brussel – België – RPR Brussel - BTW BE 0404.494.849 – www.aginsurance.be . Belgische verzekeringsonderneming toegelaten onder code 0079, onder toezicht van de Nationale Bank van België, de Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel.
Vond je dit artikel nuttig?
Over de auteur
Olivier Colsoul
Senior Strategist
Olivier Colsoul vervulde de afgelopen 25 jaar verschillende beleggingsfuncties: aandelenanalist, portefeuillebeheerder, analist van fondsen van derden en econoom bij verschillende gerenommeerde financiële instellingen. Sinds 2020 is Olivier Senior Strategist bij AG. Hij ontwikkelt de algemene beleggingsstrategie van AG op korte en lange termijn, door de macro-economische ontwikkelingen en de evolutie van de financiële markten te analyseren.